Ποτά… όλο και πιο άγρια
Καλώς ήρθατε! Εδώ θα βρείτε συνταγές για ποτά με ή χωρίς αλκοόλ και ποτά ζυμωμένα. Η «καταγωγή» πολλών ποτών βρίσκεται στην άγρια φύση, στην αδιάληπτη αδυναμία για τα άγρια βρώσιμά της, όπως τα αυτοφυή βότανα, τα αγριολούλουδα, τα ζιζάνια και τους άγριους καρπούς θάμνων. Τα κύρια συστατικά είναι φυτά και καρποί που φυτρώνουν δίπλα μας ή που καλλιεργούνται εύκολα.
Κάθε καλό ποτό ξεκινάει με ένα φυτό. Βεβαίως, δεν υπάρχει βρώσιμο φυτό που να μην έχει ήδη συλλεχτεί, υποστεί βρασμό και εκχύλιση και έπειτα να εμφιαλωθεί, και το οποίο να μην έχει χρησιμεύσει στην ποτοποιία με διάφορους τρόπους. Ένα καλό λικέρ για παράδειγμα αρωματίζεται με διάφορα βότανα, σπόρους και φρούτα, και όταν τελικά εμφιαλωθεί ή ωριμάσει, έρχονται τα φυτά ξανά στο παιχνίδι. Έρχονται για να εμπλουτίσουν την γεύση και να διακοσμήσουν ένα ποτήρι.
Εδώ, θα σας παρουσιάζω μερικά από τα αγαπημένα μου φυτά, που χρησιμοποιούνται στα ποτά αυτής της ιστοσελίδας, μαζί με ιστορικές πληροφορίες και συμβουλές για την καλλιέργειά τους. Πολλά φυτά θα τα γνωρίζετε ή θα τα έχετε ακουστά. Κάποια από αυτά θα μπορούσαν να γεμίσουν ένα βιβλίο. Σκοπός μου είναι να σας δώσω μια ιδέα της θεσπέσιας και πολύπλευρης ζωής των φυτών που μπορούν να βρουν τον δρόμο τους στο ποτήρι σας.
Αυτή η ιστοσελίδα, ασφαλώς, δεν είναι σελίδα κηπουρικής, αλλά θέλω να σας ενθαρρύνω να καλλιεργήσετε τα δικά σας φυτά ή να επιδιώξετε να συλλέξετε άγρια φυτά, όπου και αν ζείτε, ακόμα και αν ο κήπος σας αποτελείται από κουβάδες και γλάστρες στο μπαλκόνι ή την ταράτσα ή αν απλώς αρκείστε σε μια βόλτα στο πάρκο.
Οι συνταγές ποτών σε αυτόν τον ιστότοπο προέρχονται από όλον τον κόσμο. Κάθε κράτος καλλιεργεί την δική της, ξεχωριστή κουλτούρα πόσης, ωστόσο υπάρχουν αντιστοιχίες ή τουλάχιστον κάποιες παραλληλίες. Σε παραλλαγές ποτών άλλων κρατών με τοπικές πρώτες ύλες και με ενδημικά και συχνά αυτοφυή φυτά, συναντιέται το γειτονικό με το μακρινό. Θεωρώ πως στη συνάντηση του νέου με το παλιό μπορούμε να έχουμε θετική εξέλιξη και εμπλουτισμό γνώσεων καθώς και περαιτέρω ικανοποίηση στην αίσθηση της γεύσης.
Οι παραδοσιακές τεχνικές βρίσκονται στο επίκεντρο και έχω δοκιμάσει ή ίδια τις συνταγές παρότι δεν έχω εφεύρει καμία συνταγή. Κάποιες προέρχονται από βιβλία, άλλες από χειρόγραφες σημειώσεις και άλλες από παλιά βιβλία μιας φιλικής βιβλιοθήκης. Βρήκα παλιούς θησαυρούς και ανακάλυψα, πως πολλοί από αυτούς βρίσκονται σήμερα κρυμμένοι στη σκιά γνωστών ποτών. Έτσι, παρασκευάζω καθημερινά ποτά με ότι προσφέρει η φύση. Συνδυάζω υλικά από τον κήπο μου, τις γλάστρες και το ψυγείο, αλλά με τάση προς το αυθεντικό. Ελπίζω να βρείτε εξίσου διασκεδαστική την ανακάλυψη, τη συλλογή, την καλλιέργεια των φυτών, όπως και τις δοκιμές των φυσικών και – συχνά – άγριων ποτών!
Όταν συλλέγετε άγρια φυτά και τα χρησιμοποιείτε, πρέπει να είσαστε σε θέση να αναγνωρίζετε το φυτό με σιγουριά. Καλύτερα να είστε προσεχτικοί με άγνωστα φυτά, που μπορεί να έχουν επικίνδυνους «σωσίες». Συμβουλευτείτε έναν καλό οδηγό για τα άγρια φυτά και ακολουθήστε τις υποδείξεις του. Τα πορτραίτα φυτών σε αυτή την ιστοσελίδα δεν πρέπει να αντικαταστήσουν σημαντικά βιβλία για τα βρώσιμα φυτά ή εφαρμογές προσδιορισμού φυτών, αλλά να χρησιμεύσουν ως συμπλήρωμα.
Τα φυσικά ποτά ανήκουν στην ιστορία της ιατρικής, πολλά έχουν χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά και χρησιμεύουν ακόμα και σήμερα για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ασθενειών. Παρέχω μια πρώτη πληροφόρηση, η οποία δεν πρέπει να ερμηνευτεί ως ιατρική συμβουλή. Ένα λικέρ μπορεί να βοηθήσει στη λειτουργία της χώνεψης, ένα τσάι μπορεί να χαλαρώσει το πνεύμα, ένα ζυμωμένο ποτό μπορεί να ρυθμίσει την εντερική χλωρίδα. Για την εμβάθυνση των θεμάτων υγείας και ιδιαίτερα σε σοβαρά, αβέβαια και επίμονα προβλήματα, απευθυνθείτε σε ειδικούς της φυσιοπαθητικής και βοτανοθεραπείας ή σε έμπειρους γιατρούς.
Για λόγους ευκολότερης ανάγνωσης, δεν αναφέρεται στα κείμενα το αρσενικό ή θηλυκό γένος. Οι όροι που χρησιμοποιούνται στα κείμενα, παρόλο που είναι γραμματικώς καθαρά αρσενικού γένους, νοούνται ανεξαρτήτως φύλλου.
Γράφω για την διασκέδαση και την χαρά. Η ιστοσελίδα αυτή δεν περιλαμβάνει διαφημίσεις. Το ότι επικοινωνώ τις ιδέες μου είναι γιατί πιστεύω στην ποιότητα ενός προϊόντος ή μιας σελίδας.
H δημιουργία και ο εμπλουτισμός αυτής της ιστοσελίδας είναι μια ομαδική προσπάθεια.
Επιμέλεια κειμένων & ανανέωση ιστοσελίδας: Κυριακή Χριστοφορίδη, Σπύρος Πατσιαλός
Φωτογραφίες: @macnick, Martin Doerr, Έλλη Χρονιάρη, Κατερίνα Ντιναπόγια
Εικονογράφηση: Πηνελόπη Θωμαΐδη, macrovector & vectorpocket / Freepik
Ευχαριστώ τους φίλους Νίκο, Ελένη, Σούλα, Αριστέα, Μάρτιν, Μαρία και Δημήτρη για την υποστήριξη, την έμπνευση, την ενθάρρυνση και τη δοκιμή των ποτών.
Αγαπημένα ιστολόγια – αυτά γράφουν «οι άλλοι»:
Hunting Spirits / Drinks in Art
Ο Ανρί ντε Τουλούζ Λωτρέκ και η σχέση του με το αλκοόλ
Κατερίνα Ντιναπόγια
Τα χειροποίητα ποτά από βότανα, λουλούδια και άγρια χόρτα, είχαν πάντα μια σταθερή θέση στη ζωή μου. Οι παλιότερες αναμνήσεις μου, φτάνουν μέχρι την παιδική μου ηλικία στην Αυστρία. Ήμουν τυχερή. Πέρασα τα καλύτερα παιδικά μου χρόνια, δίπλα στον αγαπημένο μου Καπουτσίνο ιερέα Josef Höllrigl. Σε μια ζωή στα βουνά, μακριά από τον «επόμενο γιατρό», ήταν συχνά αναγκασμένος να εμπιστευτεί την θεραπευτική δύναμη της φύσης. Μετά την λειτουργία ο πάτερ Josef φορούσε μια ποδιά, πάνω από το καφέ ράσο με την κουκούλα και έφτιαχνε μόνος του παρασκευάσματα. Τον χειμώνα, συχνά, προσποιούμασταν βήχα για να μας δώσει το σιρόπι με πεντάνευρο, τόσο νόστιμο ήταν. Στις ημερήσιες εκδρομές, πενήντα παιδιά, μαζεύαμε αγριολούλουδα για την κουζίνα. Πρίμουλες, πικραλίδες, μαργαρίτες, παπαρούνες, κόκκινο τριφύλλι, νεραγκούλες. Από τότε μου έχει μείνει η συνήθεια, να περπατάω με τα μάτια στραμμένα προς τα κάτω, όχι λόγο ταπεινότητας, αλλά διότι στα πόδια μου βρίσκονται αληθινοί θησαυροί, που δεν τους περιμένω.
Αργότερα, στη Ζυρίχη, όσοι δεν είχαν δικό τους κήπο, καλλιεργούσαν έναν μικρό μπαξέ σε δημόσιο χώρο. Ό,τι περίσσευε από τα σμέουρα, τα βατόμουρα και τα βότανα, γινόταν σιρόπι ως αναψυκτικό για τα παιδιά.
Όταν μετακόμισα από την Ζυρίχη στο Ηράκλειο, εντυπωσιάστηκα από την άγρια βρώσιμη χλωρίδα της Κρήτης. Το πόσο γρήγορα φτάνει κανείς από την πόλη στην εξοχή, είχε ως αποτέλεσμα την ενασχόλησή μου με τα άγρια φυτά. Προϊόντα φυσικής καλλιέργειας δεν υπήρχαν πια στην αγορά, ούτε ήταν γνωστός ο όρος βιολογικά. Έτσι γεννήθηκε η ανάγκη για ένα αγρόκτημα. Άλλωστε το ιδανικό κλήμα της Κρήτης διευκολύνει αυτή την απόφαση. Η βιοκαλλιέργεια ως νέος δρόμος και τρόπος ζωής που ακολούθησα, με γοήτευε όλο και περισσότερο. Απέκτησα πρακτική εμπειρία από την ξένη βιβλιογραφία, αλλά και σε επαγγελματικά σεμινάρια όπου έμαθα τις παραδοσιακές και τις σύγχρονες τεχνικές της συντήρησης τροφίμων. Εκεί γνώρισα πολλούς ανθρώπους πίσω από τα παραδοσιακά ποτά των διάφορων περιοχών της κεντρικής Ευρώπης. Εκείνοι με ενέπνευσαν, να δημιουργήσω δικές μου παραλλαγές με τοπικές πρώτες ύλες. Τα ρόδια έγιναν σιρόπι για τον χειμώνα. Τα λεμόνια μετατράπηκαν σε λικέρ και παστά, ενώ η μυρτιά χρησιμοποιήθηκε σε λικέρ και σε πόσιμο ξίδι.
Έμπνευση για τα ποτά, αντλώ και από τα ταξίδια μου, σε χώρες μακρινές. Κάποιες φορές, είναι πραγματικά και κάποιες άλλες εικονικά, μέσα από τις σελίδες αγαπημένων βιβλίων. Τα καφέ, οι ταβέρνες, τα παζάρια, οι τοπικές αγορές σε ξένες πόλεις, αποτελούν για μένα τις πιο συναρπαστικές εξερευνήσεις, διότι εκεί είναι που μαθαίνω την κουλτούρα μιας περιοχής.
Από το 2009 ως το 2019, ασχολήθηκα επαγγελματικά με την ποτοποιία, παράγοντας λικέρ και σιρόπια, με την επωνυμία Dinapoja (αργότερα ανακάλυψα πως το όνομά μου σχετίζεται με τα ποτά (Di=από & napoj=ποτά)!
Φτιάχνω ποτά καθημερινά. Με λίγα και απλά υλικά και φυσικά με ότι βρίσκω στις πρωινές μου περιπλανήσεις. Συχνά είναι εντελώς παλιομοδίτικα, όπως συνηθίζεται εδώ και αιώνες, αλλά πάντοτε αναζητώ τις γευστικές εκπλήξεις.
Εύχομαι να σας εμπνεύσω να φτιάξετε τα δικά σας φυσικά ποτά. Καλή διασκέδαση στην περιήγηση!
